Τι είναι ο αμίαντος;
Ο αμίαντος είναι το όνομα μία ομάδας ορυκτών στοιχείων που έχουν λεπτό και μακρύ σχήμα όπως τις ίνες. Για πολλά χρόνια, ο αμίαντος χρησιμοποιούνταν στις μονώσεις, τα φρένα των αυτοκινήτων, τα πλοία, σε πυρίμαχα υλικά και σε πολλά άλλα αντικείμενα. Μετα τη δεκαετία του 1970 όμως, η χρήση του μειώθηκε δραματικά. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η επιστήμη απέδειξε ότι η έκθεση στον αμίαντο μπορεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα υγείας.
Πώς εκτίθεται κάποιος στον αμίαντο;
Συνήθως η έκθεση στον αμίαντο προκαλείται λόγω επαγγελματικής έκθεσης. Ο αμίαντος ευρύσκεται σε αρκετά κατασκευαστικά υλικά. Έτσι, άτομα που εργάζονται χρησιμοποιόντας αυτά τα υλικά μπορεί να εκτίθενται στον αμίαντο. Αυτοί μπορεί να είναι υδραυλικοί, ηλεκτρολόγοι, άτομα που εγκαθιστούν μονώσεις και αρκετοί άλλοι.
Επιπλέον, μπορεί κάποιος να εκτεθεί στον αμίαντο έμμεσα, μέσω επαφής με τα ρούχα κάποιου που εκτίθεται άμεσα όπως τα προηγούμενα επαγγέλματα. Για παράδειγμα, αυτό μπορεί να συμβεί όταν ο εργαζόμενος φέρνει τα ρούχα στο σπίτι για πλύσιμο. Ακόμη, μπορεί να εκτίθεται κανείς στα χαμηλά επίπεδα αμιάντου που βρίσκονται στη φύση.
Ποια προβλήματα υγείας μπορεί να εμφανιστούν λόγω της έκθεσης στον αμίαντο;
Οι ίνες του αμιάντου είναι πολύ μικρές. Όταν αυτές αιωρούνται στον αέρα, μπορεί οι εκτιθέμενοι να εισπνεύσουν τις ίνες και αυτές να μπουν μέσα στους πνεύμονες τους, όπου και παγιδεύονται τελικώς. Αυτές μπορεί να προκαλέσουν τις εξής παθολογικές καταστάσεις:
- Αμιάντωση – Ουσιαστικά προκαλούνται ουλές στους πνεύμονες – ίνωση, η οποία τελικά προκαλεί δυσκολία στην αναπνοή.
- Καρκίνος – Εδώ περιλαμβάνεται ο καρκίνος του πνεύμονα και το μεσοθηλίωμα το οποίο είναι μία σπάνια μορφή καρκίνου που αφορά την περιοχή γύρω από τους πνεύμονες.
- Προβλήματα του υπεζωκότα. Ο υπεζωκότας είναι ο ιστός που περιβάλλει τους πνεύμονες. Έτσι, μπορεί με τα χρόνια μπορεί να σχηματιστούν υπεκωτικές πλάκες ή να δημιουργηθεί υγρό γύρω από τους πνέυμονες.
Πρέπει να σημειωθεί ότι για να υπάρξει τελικά πρόβλημα, πρέπει κανείς να εκτεθεί για μακρύ χρονικό διάστημα στον αμίαντο ή να εκτεθεί σε υψηλές συγκεντρώσεις αμιάντου σε συντομότερο διάστημα. Ακόμη, ένα μεγάλο ποσοστό των ατόμων που εκτίθενται στον αμίαντο δεν θα παρουσιάσουν ποτέ νόσο, ειδικά εάν πρόκειται για μη καπνιστές.
Ποια είναι τα συμπτώματα που μπορεί να εμφανιστούν μετά από έκθεση στον αμίαντο;
Πολλά άτομα είναι πλήρως ασυμπτωματικά μέχρι και 15-30 χρόνια μετά την έκθεση. Το πρώτο σύμπτωμα συνήθως είναι η δύσπνοια – δυσκολία στην αναπνοή. Αρχικά αυτή εμφανίζεται μόνο μετά από έντονη σωματική δραστηριότητα, αλλά με την πάροδο του χρόνου, μπορεί να παρουσιάζεται ακόμη και όταν κάποιος κάθεται ή ξαπλώνει. Άλλα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν πόνο στο στήθος, βήχα και αιμόπτυση.
Πρέπει κάποιος να επισκεφτεί το γιατρό αν ήρθε σε επαφή με τον αμίαντο;
Ναι. Εάν εμφανίζει δύσπνοια πρέπει να εκτιμηθεί από το γιατρό του άμεσα. Είναι πολύ σημαντική η καταγραφή του λεπτομερούς επαγγελματικού ιστορικού του ασθενούς, διοτί όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, συνήθως η έκθεση στον αμίαντο έχει να κάνει με το επάγγελμα του ατόμου. Εάν επιπλέον της δύσπνοιας συνυπάρχει και θωρακικός πόνος ή ναυτία ή αποβολή αίματος με το βήχα, είναι απαραίτητη η άμεση διακομιδή στο νοσοκομείο. Η παρουσία των παραπάνω νοσημάτων υποδηλώνει ότι η κατάσταση είναι σοβαρή.
Χρειάζεται να γίνουν κάποιες εξετάσεις;
Ναι. Αρχικά ο γιατρός σας θα σας κάνει αρκετές ερωτήσεις και κυρίως για το επαγγελματικό σας ιστορικό. Είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζει ο γιατρός σας όλες τις δουλειές από τις οποίες περάσατε, το χρονικό διάστημα της κάθε μιας από αυτές και τα υλικά με τα οποία ερχόσασταν σε άμεση επαφή. Έτσι μπορεί έμμεσα να εκτιμηθεί ο βαθμός έκθεσης στον αμίαντο. Επιπλέον, ο γιατρός θα σας συστήσει κάποια εξετάσεις για να διερευνηθεί κατά πόσο έχει επηρεαστεί η υγεία σας από την έκθεση στον αμίαντο. Αυτά μπορεί να είναι τα εξής:
- Ακτινογραφία θώρακος — Μπορεί να αναδείξει την ύπαρξη υπεζωκοτικής συλλογής (πλευριτική συλλογή), ή ακόμα εάν υπάρχουν πλάκες ή επασβεστώσεις γύρω από τους πνεύμονες. Επίσης μπορεί να δείξει εάν υπάρχουν ουλές-ίνωση στους πνεύμονες.
- Αξονική τομογραφία — Απεικονίζει με περισσότερη λεπτομέρεια το εσωτερικό του ανθρωπίνου σώματος.
- Τεστ αναπνοής — Με αυτά γίνεται μέτρηση και καταγραφή της λειτουργίας των πνευμόνων. Ο εξεταζόμενος εισπνέει βαθιά και μετά φυσάει σε ένα σωλήνα όσο πιο γρήγορα και έντονα μπορεί. Ο σωλήνας είναι ενωμένος με ένα μηχάνημα και ηλεκτρονικό υπολογιστή και έτσι υπολογίζονται οι ροές, και οι όγκοι των πνευμόνων. Το πιο απλό από αυτά τα τεστ είναι η σπιρομέτρηση.
- Παρακέντηση της πλευριτικής συλλογής – Εάν υπάρχει υγρό γύρω από τους πνεύμονες σας, ο γιατρός σας πιθανότατα να το αναρροφήσει μέσω μίας μικρής βελόνας με σκοπό να διευκρινιστεί αν όντως η αιτιολογία της ύπαρξης του υγρού είναι η έκθεση στον αμίαντο, ή εάν συνυπάρχει κάποια άλλη ασθένεια στους πνεύμονες.
Πώς θεραπεύονται οι παθήσεις που προκαλεί η έκθεση στον αμίαντο;
Η θεραπεία εξαρτάται από το τι προβλήματα έχει δημιουργήσει ο αμίαντος στην υγεία του ασθενούς. Πιο συγκεκριμένα:
- Στην αμιάντωση οι ασθενείς πιθανότατα να χρειαστούν οξυγόνο και άλλη ανακουφιστική θεραπεία.
- Στον καρκίνο του πνεύμονα και το μεσοθηλίωμα ίσως χρειαστεί να γίνει χειρουργείο, ακτινοθεραπεία και χημειοθεραπεία.
- Στις παθήσεις του υπεζωκότα και ειδικότερα όταν υπάρχει μεγάλη υπεζωκοτική συλλογή, ο γιατρός ενδεχομένως να τοποθετήσει ένα λεπτό σωλήνα για να παροχετευτεί το υγρό. Μπορεί επίσης να χορηγηθούν διάφορα αντιφλεγμονώδη φάρμακα.
Ο γιατρός σας θα σας βοηθήσει στην επιλογή της καταλληλότερης θεραπείας λαμβάνοντας υπόψη το κυρίαρχο πρόβλημα που έχετε λόγω της έκθεσης στον αμίαντο.
Υπάρχει κάτι επιπλέον που μπορεί να κάνει κάποιος για να βοηθήσει τον εαυτό του;
Ναι. Εἀν καπνίζει κάποιος είναι σημαντικό να διακόψει άμεσα το κάπνισμα. Τα προβλήματα που προκαλεί η έκθεση στον αμίαντο χειροτερεύουν με την παράλληλη καπνιστική συνήθεια. Διακόπτοντας το κάπνισμα, επιβραδύνεται η συνεργική δράση των δύο παραγόντων έτσι μειώνεται και ο κίνδυνος ανάπτυξης καρκίνου.
Είναι επίσης σημαντικό να διακόπτεται η όποια έκθεση του ατόμου στον αμίαντο, είτε φορώντας ειδικές μάσκες ή ειδικά ρούχα στον εργασιακό χώρο ή και ακόμα αλλάζοντας επάγγελμα. Επιπλέον πρέπει να γίνεται εμβολιασμός κατά του ιού της γρίπης σε ετήσια βάση και κατά του πνευμονιοκόκκου τουλάχιστον μία φορά στη ζωή του ατόμου. Είναι σημαντική η πρόληψη των ανωτέρω λοιμώξεων διότι το αναπνευστικό σύστημα είναι ήδη ευπαθές μετά την έκθεση στον αμίαντο.
Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στον πιο κάτω σύνδεσμο:
https://www.asbestos.com/asbestos/
